Con gái của tôi, con Cáo
    
    Tác 
    giả: Jackie Kay
    
     
    Dịch từ Tuyển tập truyện ngắn Phép Mầu (Magic) của 18 nhà 
    văn xuất sắc nhất ở Anh. Do nhà xuất bản Bloomsbury xuất bản lần thứ nhất_ 
    2002. Sarah Brown và Gil McNeil biên tập. Tuyển truyện ngắn mới này mang đến 
    cho độc giả cơ hội có được một phép mầu nhỏ bé không thể nào quên trong cuộc 
    đời.
     Jackie Kay
    
    sinh ra và lớn lên ở Scotland. 
    Chị là tác giả của tiểu thuyết Kèn Trumpet, và nhiều tuyển tập thơ, trong đó 
    có tập Những Người T́nh Khác (Other Lovers)  (đă được giải thưởng Somerset 
    Maugham) và Adoption Papers (Hồ sơ chứng nhận). Chị hiện đang sống ở Anh.
    
     
    
    
    
    
    
    
Chúng 
tôi đă có một đêm như thế, tôi và con gái, với lũ cáo ầm ĩ bên ngoài. Tôi phải 
đánh lên ḿnh nó và giữ nó bên cạnh suốt đêm. Nó xích lại gần, đặt cái mũi ướt 
lên cổ tôi. Mỗi khi chúng tru lên, nó giật ḿnh và dỏng hai tai. Tôi có thể cảm 
thấy nhịp đập trái tim nó trong ngực tôi, rộn ràng. Lũ cáo náo nhiệt kỳ lạ làm 
sao; tôi không thể nào phân biệt tiếng kêu của nó với chúng. Ánh trăng rọi qua 
khuôn cửa sổ pḥng ngủ; đêm bên ngoài có vẻ yên tĩnh và buồn tẻ; ngoại trừ tiếng 
kêu của lũ cáo. Ắt hẳn đă ba giờ sáng trước khi chúng tôi rơi vào giấc ngủ sâu, 
chân nó đặt nhẹ lên vai tôi. Trong mơ, tôi đă mơ thấy ḿnh là một con cáo, chúng 
tôi đang chạy trong rừng, những chiếc đuôi đỏ của chúng tôi lung linh xuyên qua 
những lùm cây tối, mũi chúng tôi khụt khịt cơn mưa giữa trời thu.
Buổi sáng, tôi 
đặt nó ngồi trên chiếc ghế cao bằng gỗ, nó nh́n tôi bận rộn trong nhà bếp. Tôi 
đưa cho nó một chén nước ngọt và một cái trứng sống. Nó tự đập lớp vỏ và húp x́ 
xụp bên trong. Nó nằm hơi thiu thiu, thở b́nh yên và khoan thai, khuôn ngực nhỏ 
nhắn phập phồng. Đôi mắt nó dơi theo tôi từ bếp đến chạn, ra hành lang để nhặt 
thư trên tấm thảm xơ dừa rồi trở lại. Tôi rót cho nó một chén muesli
 
và đặt lên đó một vài quả việt quất tươi. Nó rất thích. 
Không ai có 
thể diễn tả được nỗi niềm tự hào và thân thương làm sao, khi đứa con bé bỏng dơi 
theo ḿnh từng cử động như thế. Đôi mắt tṛn sáng của nó nh́n tôi mở thư như thể 
đó là điều thú vị nhất mà ai cũng thích làm. Thư vẫn chán ngắt như mọi khi, một 
hóa đơn gas và thư quảng cáo. Tôi thở dài, đi đến thùng rác trong bếp và ném vào 
đó mọi thứ trừ hoá đơn gas. Khi tôi quay lại, nó vẫn yên đó, mỉm cười với tôi, 
với chùm lông xoăn quanh miệng. Mắt nó sáng rực yêu thương. Khi nó nh́n tôi với 
đôi mắt sâu thẳm, nh́n thẳng và xuyên thấu tôi, tôi cảm thấy như chưa bao giờ có 
ai nh́n tôi mà thấu hiểu đến vậy.
 
Không ai nói 
ǵ nhiều và chuẩn bị tư tưởng cho bạn. Tôi thường tự hỏi tại sao phụ nữ không kể 
cho nhau nghe thật chính xác về nỗi kinh hoàng của việc sinh nở, mà chỉ vài điều 
cũ ṃn về cơn đau, la thét, gắng rặn. Cái đêm tháng mười một con gái tôi ra đời, 
trong căn pḥng sinh kế bên, tôi nghe tiếng phụ nữ la lên: “Giết tôi đi, hăy 
giết tôi đi!”. Vừa ngay sau khi tôi vỡ ối. Một giờ sau đó tôi nghe tiếng gầm gừ 
của chị ta “Tôi đau quá!” Tôi cố tưởng tượng khuôn mặt đen của bà mụ. Chúng tôi 
nhờ bà cùng một lúc và bà đang chạy tới chạy lui. Bà giữ đầu tôi và nói: “Cố giữ 
thế này nhé!” nhưng tôi cảm thấy thân người tôi như đang nổ tung. Tôi cảm thấy 
như tôi sẽ rơi vào ḷng đất và cào và cấu. Không có cái ǵ báo trước cho bạn về 
cái sức công phá của những cơn go, chúng xé toạc cơ thể bạn như thể một cơn băo 
hay trận động đất. Thế rồi giữa những cơn go là sự b́nh yên diệu kỳ nơi bạn thấy 
ḿnh trôi bồng bềnh và mơ màng về biển khơi. 
Bạn bè tôi 
cũng nhiều người làm mẹ. Tôi hỏi vài người, “Đẻ có đau không?” và tất cả họ đều 
mỉm cười: “một chút”. Một chút! Lạy Đức Mẹ Maria. Tôi cũng ngạc nhiên như bà đỡ 
người Jamaica khi con cáo gái của tôi ra đời. Lẽ ra tôi đă phải biết. Cha nó là 
gă cáo lai sở khanh, sau này tôi mới nhận ra, đă sẵn sàng gặp gỡ cả hai người 
đàn bà khác ngay cái đêm tôi có mang với anh ta, đó là đêm trăng rằm. Trên con 
đường lên phương bắc vào cuối tuần, tôi thấy một con cáo chết trên một băi đất 
đỗ xe. Nó nằm co quắp, và màu đỏ của máu c̣n sẫm hơn màu đỏ bộ lông.  Khi chúng 
tôi ân ái với nhau trên chiếc giường đôi nhỏ trong căn pḥng số 2 tại một khách 
sạn cạnh Coniston Water, tôi như vẫn c̣n thấy h́nh ảnh con cáo chết cạnh vệ 
đường. Nó ám ảnh tôi suốt thời kỳ có mang. Tôi biết giây phút ḿnh có mang gần 
như là giây phút hạt giống đó t́m thấy đường đi của nó. Tôi ngửi thấy mọi thứ 
đều khác, tôi đánh hơi thấy mùi cam là gần như buồn nôn.
Khi cái vệt 
nhỏ màu xanh xuất hiện, dĩ nhiên nó không thể nói cho tôi biết là tôi đang mang 
thai một con cáo, mà chỉ báo hiệu tôi đang có mang. Và ngay những h́nh ảnh siêu 
âm dường như cũng thể hiện ra điều ǵ ngoài việc không thể chắc chắn tôi đang 
mang một đứa con gái hay con trai. Một nhân viên bệnh viện đoan chắc tôi chửa 
con trai. Họ có nói với tôi là tim đập tốt và đứa bé phát triển, nhưng có điều 
ǵ đó họ không thể phân biệt.
Nó sinh ra lúc 
chuông điểm giờ lúc nửa đêm, một đứa bé nửa đêm. Khi nó ra đời, bà đỡ người 
Jamaica nghiêm nghị, một người lặng lẽ và b́nh tĩnh đă chỉ huy hầu hết các cơn 
go, nói “bây giờ rặn đi, thế, tốt, rặn nữa đi”, bật ra một tiếng thét kinh 
hoàng. Tôi nghĩ con tôi đă chết. Nhưng không, những bà đỡ không thét lên khi 
những đứa bé chết non. Họ nghiêm trang, họ th́ thầm. Họ chỉ thét lên khi gặp 
những con cáo lọt ḷng mẹ, chắc chắn là vậy. Con gái tội nghiệp của tôi đă sợ 
hăi lắm.Tôi có thể nói thẳng như vậy. Nó sủa thét lên, tôi kéo nó vào ngực và 
cho bú.
Có một điều 
tôi học được về những người mẹ: khi yêu thương th́ không hề kén chọn. Tôi biết 
nó yêu thương tôi ngay từ phút đầu tiên. Thật khác lạ, t́nh yêu của nó phần 
nhiều là ḷng trung thành. Tôi biết điều duy nhất nó chia sẻ với cha nó chỉ là 
bộ lông màu đỏ. Ngoại trừ điều đó, nó là của tôi. Tôi thề rằng tôi có thể thấy 
bức chân dung chính tôi, trong cái cằm nhọn của nó, trong đôi g̣ má cao và đôi 
mắt đen của nó. Tôi đưa nó lên trước mặt, những bàn chân của nó che lấy khuôn 
mặt đỏ hỏn, và nói: “Con gái của mẹ là ai đây vậy?”
Tôi khóc khi 
nó chào đời. Tôi nghe nói nhiều bà mẹ đều như thế -- khóc ngay từ khi mới bắt 
đầu. Không phải v́ nó không như tôi mong muốn, tôi khóc bởi v́ cuối cùng tôi cảm 
thấy b́nh yên, bởi tôi cảm thấy được yêu thương và được cảm thông. Tôi đă không 
nhận được sự cảm thông nào từ nhân viên bệnh viện, họ bảo tôi phải đi ngay; con 
cáo là điều nguy hiểm. Thật khủng khiếp khi được nghe nói về con gái của ḿnh 
như thế này, như thể nó không vừa được sinh ra, như thể nó không xứng đáng được 
đối xử như những người khác. Tất cả họ đều run rẩy và lắc đầu như thể họ trông 
thấy điều kinh tởm nhất mà họ chưa bao giờ nh́n thấy. Nó thậm chí không được đeo 
một chiếc ṿng nhỏ có gắn tên mà tôi đă từng mong mỏi có được để giữ ǵn suốt 
đời nó.
Tôi th́ thầm 
tên nó vào cái lỗ tai thính của nó. “Anya”, tôi nói. “Mẹ sẽ gọi con là Anya”. Đó 
là cái tên tôi đă nghĩ để đặt nếu có một đứa con gái và dường như hợp với nó một 
cách hoàn hảo. Tôi biết nó chưa thể thấy tôi, nhưng nó nhận ra giọng của tôi; nó 
an ḷng với mùi của tôi. Đó là một tuần trước khi nó mở mắt.
Họ đă cho xe 
cấp cứu đưa tôi về nhà vào lúc 3 giờ sáng. Hôm ấy là một đêm đông dịu mát. Người 
tài xế hụ c̣i và chạy xuyên qua những con đường tối. Tôi phải bịt tai con gái 
lại. Măi từ đó, nó cứ run lên mỗi khi nghe tiếng c̣i hụ. Khi đến nơi, một người 
trong họ mang cái túi đồ của tôi đi đến đặt trước cửa.
“Hai mẹ con ở 
đây ổn cả chứ?” anh ta nói và liếc nh́n con gái tôi, nó đang được quấn trong cái 
khăn. 
“Được ạ”, tôi 
nói và hít thở không khí trong lành.
Tôi thấy anh 
ta trao đổi với người tài xế một cái nh́n khác lạ, và họ chậm răi lái xe đi 
khỏi. Trăng vẫn sáng và những ngôi sao vẫn lấp lánh trên nền trời. Đó không phải 
là những ǵ mà tôi đă tưởng tượng, từ bệnh viện về đến nhà trong đêm tối, tuy 
nhiên, tôi vẫn không thể nén nỗi sự phấn khích khi ôm cái h́nh hài nhỏ bé mềm 
mại bước vào trong nhà.
Khi lần đầu 
tiên tôi khẽ đặt nó vào cái nôi nhỏ trống trơn nhiều tháng nay, tôi vô cùng hạnh 
phúc. Những ngày trước đây, khi cái lưng quần bầu của tôi to và chật hơn, tôi đă 
từng nh́n đăm đắm vào cái nôi mà không thể tin rằng sẽ có một em bé đặt trong 
đó. Và bây giờ cuối cùng th́ tôi cũng toại nguyện, tôi đặt nó nằm xuống và đắp 
cho nó cái mền nhỏ, rồi tôi lên giường ḿnh, lắc chiếc nôi bằng bàn chân. Tôi đă 
kiệt sức, mỏi ră rời, và không biết ḿnh có tồn tại không nữa.
Không đầy nửa 
giờ sau, trước khi nó bắt đầu rên khóc, tôi đă bồng nó lên giường ḿnh và kể từ 
đêm đó nó không bao giờ phải nằm trong chiếc cũi nữa. Nó cần tôi. Tại sao lại 
phải làm ngược lại? Cuộc sống quá ngắn ngủi. Tôi biết đời sống của nó c̣n ngắn 
hơn của tôi. Đó là điều khó khăn nhất khi làm mẹ một con cáo. Điều khó khăn thứ 
hai là không có bất cứ một ai xung quanh có cùng hoàn cảnh như ḿnh. Tôi thích 
nh́n sự thay đổi màu phân su của nó. Đôi khi chúng lại có màu quá xanh một cách 
đáng ngại.
Tôi sẽ không 
bao giờ quên nét mặt của mẹ tôi khi lần đầu bà đến mang theo hoa, áo sơ sinh và 
những con gấu nhồi bông. Tôi đă nói cho bà biết qua điện thoại là cuộc sinh nở 
tốt đẹp và con gái tôi nặng một kư hai, điều đó là sự thật.
“Nhỏ như vậy 
mà nó không cần phải nằm lồng ấp sao?, bà hỏi và lo lắng.
“Không mẹ à, 
nó khoẻ mà” Tôi không nói ǵ thêm, mẹ tôi cũng không thỏa măn khi nói chuyện qua 
điện thoại.
Tôi mở cửa 
trước và nghe bà nói: “Nó đâu rồi, nó đâu rồi”. Mắt bà sáng lên sôi nổi. Con gái 
của tôi là đứa cháu ngoại đầu tiên của bà.
Tôi nói 
“Suỵt.., dạ nó đang ngủ. Ḿnh nh́n trộm chút xíu thôi mẹ nhé”, tôi tin chắc rằng 
ngay khi bà thấy nó, sẽ không c̣n vấn đề nữa và bà sẽ yêu nó như tôi yêu nó.
Làm sao mà 
người ta không thấy vẻ đẹp của Anya? Nó có bộ lông đỏ sẫm đáng yêu, dày và mượt, 
màu trắng bên dưới cổ. Đầu mút của cái đuôi dài là màu trắng hoàn hảo. Cái đuôi 
của nó dài gần một phần ba thân h́nh nó. Trên chân giống như mang vớ trắng. Nó 
có vẻ xấu hổ, hơi lúng túng trước những người lạ, kín đáo, và khá thông minh. Nó 
di chuyển với một vẻ duyên dáng kiêu kỳ và thanh lịch đến nỗi đôi khi giống như 
mèo. Từ cái giây phút con gái tôi chào đời, tôi không thể thấy một đứa bé nào 
xinh hơn nó nữa. Tôi hy vọng mẹ tôi cũng thấy như vậy.
Chúng tôi rón 
rén đi vào pḥng ngủ nơi Anya đang nằm trong chiếc cũi ngủ trưa. Mẹ tôi đă chuẩn 
bị nựng “âuu âuu” khi đến gần chiếc cũi. Bà nh́n vào, mặt trắng bợt ra và chụp 
lấy cánh tay tôi. “Cái ǵ thế này?” bà th́ thào, giọng như hết hơi. “Có phải là 
chuyện đùa không? Con đă làm ǵ với con bé của con vậy?”
Đó là cái nh́n 
giống như vẻ mặt những người khác khi tôi ẵm Anya ra khỏi xe nôi. Tôi đă mua một 
chiếc xe nôi màu bạc có mái che. Tôi luôn bung mái che để tránh mưa tránh nắng. 
Người ta thường không thể cưỡng nỗi nh́n lén đứa bé trong chiếc xe nôi. Tôi cho 
rằng nhiều người trước đây chưa bao giờ thấy đứa bé nào giống như con gái của 
tôi.
Một người bạn 
cũ của tôi đă sốc và vụng về nói, “nó giống bạn ghê”
Tôi bừng mặt 
kiêu hănh. “Bạn nghĩ vậy sao?. Tôi nói với giọng sung sướng.
Con gái của 
tôi trong chiếc nôi màu bạc trông rất xinh đẹp, chiếc mền trắng làm nổi bật đôi 
g̣ má hồng. Tôi luôn luôn quấn tả cho nó khi tôi bế nó ra khỏi xe nôi mặc dù nó 
không thích những chiếc tả.
Tôi thấy tổn 
thương khi cha nó không đến thăm nó, không quan tâm đến nó dù chỉ một lời. Khi 
tôi nói với anh ta rằng, khi đồng hồ điểm lúc nửa đêm, tôi đă sinh một bé cáo, 
anh ta cũng chối luôn không nhận làm cha của nó. Anh ta nghĩ tôi đang nói dối, 
rằng tôi đă làm ǵ đó với đứa con gái thực của chúng tôi rồi đem Anya về.
“Tôi luôn nghĩ 
cô điên quá rồi. Hóa ra là thật. Cô điên rồi, điên quá đi” Anh ta thét lên và 
cúp máy.
Anh ta không 
trả một đồng xu cho việc nuôi nấng nó. Tôi sẽ cho thử ADN của anh ta, nhưng tôi 
không muốn tự ḿnh làm việc này. Không ai thông cảm cho tôi dù tôi nghĩ là lẽ ra 
họ phải thông cảm mới phải. Tôi không bao giờ bỏ mặc Anya hoặc chối bỏ nó, hoặc 
giả vờ không phải ḿnh sinh ra nó.
 
Nhưng khi giai 
đoạn nằm nôi qua đi, mọi thứ đều thay đổi. Con gái tôi không thích được bồng, 
được đẩy trong nôi hay ngồi trên ghế cao nữa. Nó cũng không thích nằm trên chiếc 
giường đơn của tôi trong căn hộ tầng trệt ở Tottenham nữa. Nó ngồi măi trước cửa 
chờ tôi mở cửa để đưa nó đi đến công viên Clissold, hoặc công viên Finsbury hoặc 
Downhills. Nhưng tôi phải trông chừng suốt ngày. Có lần, một đứa bé chạy đến chỗ 
chúng tôi với một cây cà rem trong tay, tôi vuốt ve bộ lông của nó. Anya rất 
ghen tuông, nó gầm lên và thực sự nhe hàm răng ra.
Chẳng bao lâu 
nó không muốn tôi đến gần bất cứ ai khác. Tôi phải điện thoại cho bạn bè trước 
khi họ đến để nói, v́ Chúa xin đừng ôm tôi trước mặt Anya hoặc là nó sẽ bỏ đi v́ 
họ. Nó đă từng đi v́ Adam, bạn cũ của tôi, cái đêm anh đưa tay ôm chầm lấy tôi 
khi anh đến trước cửa nhà. Anya phóng thẳng ra và tống ngay anh ngă ngữa. Nó 
chồm trên người anh và gầm gừ trên mặt anh. Adam run đến nỗi tôi phải rót cho 
anh một ly mạch nha. Anh uống cạn và bỏ đi. Tôi không c̣n thấy hay nghe tin ǵ 
về anh từ dạo đó.
Bạn bè thường 
đem chuyện này tranh luận với tôi:
“Mày không thể 
giữ nó ở đây được măi đâu”. Họ nói, “Mày không thể có cái hang ở thành phố. 
“Mày phải thả 
nó đi”
Họ không thể 
tượng tượng họ thật ngớ ngẩn thế nào khi đă nói với tôi như thế. London đầy 
những con sói gầm rống trên đường phố ban đêm. Tôi luôn phải mất ngủ khi nghe 
tiếng hú, thét của con gái tôi giống y như thế. Có bà mẹ nào cho con gái của 
ḿnh đi về đồng hoang? Aileen, người bạn tốt nhất của tôi đề nghị chúng tôi lái 
xe cùng đi về phía vùng Scotland và thả nó vào Glen Strathfarrar nơi cô ấy 
thuyết phục tôi rằng Anya sẽ an toàn và sung sướng – nơi có loài hươu đỏ, cáo đỏ 
và những ngọn đồi màu đỏ.
Nhưng chính 
tôi không thể nào nghĩ đến việc xa ĺa con. Vào ban đêm, dường như chúng tôi ngủ 
gần nhau hơn, bộ lông nó sưởi ấm tôi. Giờ đây nó ngủ đầu đặt trên gối và chân 
trên vai tôi. Nó thích nằm dưới những tấm chăn với tôi. Điều này thật khác. Một 
phần nó muốn làm mọi thứ như cách tôi làm: ngủ dưới những tấm chăn, ăn những thứ 
tôi ăn, đến những nơi tôi đến, chạy khi tôi chạy và đi khi tôi đi; phần kia th́ 
nó muốn làm theo cách của nó. Ăn bất cứ cái ǵ nó tóm được trên đường hoặc trong 
rừng.
Nó khá lười; 
nó chẳng bao giờ thực sự chịu đi t́m thức ăn. Nó bới móc những ǵ thấy được trên 
đường đi của nó một cách hờ hững, tôi nghĩ vậy. Không đói thật sự nó cũng ăn rất 
khỏe. Tôi phải chặn không cho nó chạy qua thùng rác nhà hàng xóm để kiếm những 
đồ thừa của họ tối chủ nhật. Mọi thứ dường như làm tôi lúng túng hơn. Tôi không 
chú ư là nó ăn cả sâu bọ trong vườn.
Một lần nó 
phát hiện chuyển động nhỏ của một con thỏ rừng vẫy tai trong vườn. Chỉ cần bao 
nhiêu đó là đủ cho Anya. Nó rượt con thỏ, giết đi và chôn để dành cho một ngày 
đói. Điều đó làm tôi hoảng sợ khi thấy ḍng dơi của nó quá rơ ràng, nó là một con 
cáo giống như những con cáo khác. Anya giống với sói đồng cỏ, hoặc sói xám hoặc 
một con chó hoang nhiều hơn là với tôi. Cái ngày nó chôn con thỏ là một trong 
những giây phút tự hào nhất trong đời tôi.
Nhưng tôi đă 
không được đồng hành với nó dài lâu trong suốt cuộc đời ḿnh. Với Anya, tôi cảm 
thấy giống như giờ đây có hai cuộc sống: một cuộc sống trước khi tôi có nó và 
một cuộc sống sau đó dường như vừa mới kết nối với nhau. Thậm chí tôi đă không 
cảm thấy ḿnh là một người. Khi có Anya tôi đă bốn mươi, v́ vậy tôi đă sống phần 
nhiều cuộc đời ḿnh. Tất cả những mối bận tâm trước kia đă không thành vấn đề 
nữa. Tôi đă không c̣n bận tâm nhiều đến áo quần, tóc tai và cân nặng. Chuyện đi 
chơi, dạ hội, tiệc tùng đă không c̣n quấy rầy tôi nữa. Tôi không c̣n cảm thấy sợ 
lỡ dịp nào đó và cũng không c̣n tham vọng nữa. Tất cả những chen đua hời hợt, vô 
vị đó dường như trở nên ngớ ngẩn. Tôi được nghỉ dưỡng sinh hơn ba tháng. Cái ư 
nghĩ phải đi làm đă làm cho tôi chán chường. Tất cả mọi quan tâm của tôi chỉ c̣n 
là Anya.
Ở nhà, tôi mở 
những bản nhạc tôi thích cho nó nghe và nhảy múa quanh pḥng. Tôi chọn cho nó 
những bản giao hưởng của Mozart, Chopin, Ella Fitzgerald va Louis Amrmstrong. 
Joni Mitchell là sở thích của Anya. Tôi ôm nó và khiêu vũ. “Bạn có muốn nhảy 
cùng tôi không nào, đi nào” Mắt Anya sáng lên và nó liếm mặt tôi. “Tất cả những 
ǵ tôi hằng mong là t́nh ta măi sáng tươi, trong tôi, trong bạn”. Tôi hát theo. 
Tôi có chất giọng cao và Anya thích nghe giọng tôi hát, đặc biệt là những bài 
dân ca. Thỉnh thoảng tôi hát ru nó ngủ. Những lần khác, tôi đọc truyện cho nó 
nghe. Tôi sưu tập những truyện ngắn về loài cáo. Aileen đă mua cho Anya cuốn “Hăy 
đợi đấy!”. Không một con cáo nào có thể cưỡng lại những câu chuyện quyến rũ 
như vậy.
“Ồ, ḷng tử tế 
của mi chính là sự lừa dối và xảo quyệt”, Tôi nói, vừa gơ nhẹ lên lồng ngực phập 
phồng của nó và đọc cho nó nghe một câu chuyện khác trong cuốn “Hăy đợi đấy!”. 
Nó thích được vỗ lên ngực. Nó nằm ngửa ra và huơ bốn chân trong không khí.
 
Nhưng cuối 
cùng th́ tôi cũng phải đi làm trở lại. Tôi để Anya ở nhà một ḿnh trong khi tôi 
ngồi vào máy vi tính, trả lời thư điện tử và nhấm nháp cà phê. Khi tôi quay về 
nhà lần đầu tiên, những cái chân gỗ của mấy chiếc ghế trong bếp bị gặm thủng, 
mặt ghế đầy vết cào xước. Tôi phải dọn trống những thứ có thể bị hư hại ra hành 
lang, chuyển dời cái bàn gỗ, cất đi những cuốn sách dạy nấu ăn. Tôi đặt những tờ 
báo trên sàn và để cho nó một chiếc giày cũ để gặm.
Tôi biết không 
có một người bảo mẫu nào có thể giữ nó. Tôi cũng không thể kiếm một người dạy 
chó: Anya không phải là một con chó. Điều đó dường như không công bằng. Tôi phải 
đương đầu với tất cả mọi vấn đề hoàn toàn đơn độc. Tôi phải sử dụng tất cả mọi 
phương sách, trí tưởng của riêng ḿnh. Tôi đắp cho nó cái áo cũ của tôi để nó 
ngửi trong khi tôi ra ngoài đi làm, và biết rằng nó sẽ gặm và xé vụn lúc tôi về 
nhà. Khi tôi kể cho đồng nghiệp nghe về những tṛ của Anya, họ ngồi im lặng 
không tự nhiên,và trao cho nhau những cái nh́n đầy ngụ ư khi họ nghĩ rằng tôi 
không thấy. Điều đó làm tôi bực ḿnh và cô đơn.
Thỉnh thoảng, 
tôi có cảm tưởng như chỉ có tôi và Anya trên thế giới này, không có trường hợp 
nào như chúng tôi. Vào những ngày chủ nhật, tôi đưa nó đến rừng Epping và tôi 
cùng chạy với nó, chạy ra chạy vào dưới những cây thông, nhảy lên cây, rượt 
những con thỏ. Gió thổi xuyên qua bộ lông làm cho tôi có cảm giác ngất ngây hạnh 
phúc. Tôi kiềm nén để không xé toạc áo để ở trần chạy cùng với Anya trong rừng. 
Khứu giác của tôi mạnh hơn qua những ngày chủ nhật này. Tôi biết đứng và đánh 
hơi cùng hướng với Anya. Tôi đă có thể nhận biết khi có một con thỏ gần đó.Tôi 
chưa bao giờ cảm thấy gần gũi nó hơn như khi ở ngoài rừng. Nhưng dĩ nhiên, dù 
khoẻ bao nhiêu, nhanh bao nhiêu, tôi cũng không thể nhanh như Anya. Nó dừng lại 
và nh́n quanh t́m tôi và chạy trở lại.
Tôi không nghĩ 
có ai có thể dạy tôi hiểu về chính ḿnh tốt hơn là Anya. Một lần khi nó gầm gừ 
người đưa thư, tôi tát vào cái mũi ướt của nó. Tôi bỗng cảm thấy hoảng sợ. Nhưng 
năm phút sau đó nó nhảy vào ḷng tôi, liếm mặt tôi và cố ư thân thiện trở lại. 
Sự tha thứ sẽ luôn làm cho bạn muốn khóc. Tôi vuốt ve bộ lông dài và sáng của 
nó, ấp mặt vào người nó và chúng tôi nh́n thẳng vào mắt nhau thật lâu đầy cảm 
thông. Tôi biết tôi không thể tha thứ như cách của Anya. Tôi không thể làm được. 
Tôi không thể dễ dàng làm như vậy trong phút chốc. Tôi phải đi cào xới quá khứ. 
Tôi không thể tha thứ cho cha của Anya v́ đă từ chối nó, v́ đă thề thốt và bẻ 
găy lời thề như bẻ những khúc xương.
Một buổi sáng, 
tôi thức dậy và nh́n ra ngoài cửa sổ. Trời đang có tuyết; những bông tuyết mềm 
rơi lả tả. Mặt đất đă phủ trắng, và tuyết bám vào thân của những bụi hồng mùa 
đông. Mọi thứ được phủ kín. Tôi thức dậy và đi lấy sữa. Có những dấu chân trên 
lối đi đến cửa nhà tôi. Những con cáo đă ở đây ban đêm. Chúng làm tôi phát điên. 
Tôi có cảm giác chúng muốn yêu cầu Anya phải là thành viên của chúng.
Tôi dọn sẵn 
cho con gái tôi bữa sáng, trái cây và thịt gà. Tôi đă có thể nói rằng nó không 
phải là nó. Mắt nó không tinh và tai nó không thính. Nó nh́n tôi buồn bă và 
dường như thấu hiểu. Tôi không biết chắc những ǵ nó đang cố nói với tôi. Nó đi 
đến cửa với một dáng dấp thanh nhă và lấy chân xô cửa hai lần. Thế rồi nó nh́n 
tôi lần nữa, cái nh́n buồn bă chưa từng thấy. Có lẽ, nó đă đủ lớn. Có lẽ nó muốn 
chạy ra cùng với bầy cáo thường quanh quẩn và tru quanh nhà.
Tôi thực sự 
không thể tưởng tượng giờ đây đời tôi không có nó. Cái khó khăn nhất của một 
người mẹ là phải buông con ḿnh ra, để nó chạy đi và đứng dơi theo nó.Tôi phát 
hiện thấy ḿnh nửa đêm xem hết cuốn album h́nh chụp Anya lúc c̣n nhỏ. Đây là lúc 
nó mới có vài tháng với cái b́nh sữa trong miệng. Đây là Anya với cái đầu ngóc 
lên trong chiếc xe nôi. Đây là Anya sau vườn đang chôn con thỏ đầu tiên. Đây là 
Anya và tôi nh́n nhau mỉm cười.
Nhiều đêm sau 
đó, khi c̣n nằm trên giường, chúng tôi lại nghe tru lần nữa; một trong những âm 
thanh phổ biến ở London giờ đây là tiếng gọi bầy của loài cáo thành phố. Anya 
thức dậy và đứng ở cửa sổ giường tôi. Nó hú đáp lại. Chẳng bao lâu bốn con cáo 
đă ở sau vườn; màu lông đỏ sáng của chúng nổi bật trên nền tuyết. Tôi nín thở 
khi nh́n chúng. Chúng trông khác lạ và bí ẩn, khác với Anya. Chúng đứng yên đó 
và sáng lên trong ánh trăng. Tôi nh́n chúng thật lâu và chúng cũng nh́n lại. Tôi 
chậm răi đi chân không vào trong bếp. Đứng nh́n cánh cửa sau một vài phút, tôi 
đẩy cái chốt bên trên, rồi cái chốt bên dưới. Tôi mở cửa, thả nó đi vào trong 
đêm.
 
Nhị Tường 
dịch